Μην αμφιβάλλεις για την πατρική ΑΓΑΠΗ του Θεού

Μην αμφιβάλλεις για την πατρική ΑΓΑΠΗ του Θεού

Προσευχή και υπερηφάνεια

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Έντεινε και κατευοδού και βασίλευε ένεκεν αληθείας
και πραότητος και δικαιοσύνης" (Ψαλμ.μδ΄)

Η Αγία Γραφή μας δίνει δύο μεγάλα παραδείγματα αληθινής προσευχής και υπερηφάνειας, το παράδειγμα του Δαβίδ και το παράδειγμα του Ιούδα που πρόδωσε το Διδάσκαλό του.

Ο Δαβίδ δεν αμφέβαλε για την πατρική αγάπη του Θεού προς αυτόν ακόμα κι όταν έπεσε στην πιο μεγάλη αμαρτία της αφαίρεσης της ζωής ένός ανθρώπου. Ο Δαβίδ αναγνώρισε ότι είναι αμαρτωλός και ως αμαρτωλός ζήτησε το έλεος του Θεού. Γνώριζε ότι ο Θεός είναι πολυεύσπλαχνος και συγχωρεί αυτούς που μετανοούν αληθινά για τις αμαρτίες τους και ζητούν με συντριβή της καρδιάς τους να τους λυπηθεί ο Θεός και να τους ελεήσει. Αν δεν ζητούσε το έλεος του Θεού θα σήμαινε ότι δεν γνωρίζει το Θεό και ότι θεωρεί ότι ο Θεός είναι σκληρός τιμωρός και δεν έχει έλεος για το πλάσμα του.

Ο Ιούδας δεν είχε ούτε μια μικρή ελπίδα στην καρδιά του για την ευσπλαχνία του Θεού. Ούτε καν ρώτησε αν ο Θεός θα συγχωρούσε ένα τόσο μεγάλο αμάρτημα σαν το δικό του. Δεν είπε, Κύριε, θα μπορούσες ακόμα κι εμένα να συγχωρήσεις; Είσαι τόσο καλός και συγχωρητικός ώστε ακόμα κι εμένα μπορείς να συγχωρήσεις; Είσαι τόσο καλός και συγχωρητικός, ώστε συγχωρείς και τις πιο μεγάλες πτώσεις των ανθρώπων, όταν μετανοούν αληθινά και ζητούν ταπεινά το έλεός Σου; Όταν αναγνωρίζουν ότι άνθρωποι αμαρτωλοί είναι και ο Θεός γνωρίζει την τρεπτή φύση τους;Δεν είμαστε απρόσβλητοι από το νόμο της αμαρτίας.


Πόσο θα συγκινούσε τον εύσπαχνό Κύριο η αληθινή μετάνοια και συντριβή του Ιούδα!
Ο Κύριος υπέστη σταυρικό άνθρωπο για τους αμαρτωλούς. Η εμμονή του αμαρτωλού στην αμαρτία σημαίνει ότι δεν νιώθει ευγνωμοσύνη για τα πάθη και το θάνατο του Ιησού.

Θα μου πείτε ο Ιούδας μετανόησε. Έσφαλα, είπε στους Φαρισαίους, γιατί πρόδωσα έναν αθώο και πήγε και κρεμάστηκε. Είναι αυτή αληθινή μετάνοια ή είναι εμμονή στην αμαρτία του από υπερηφάνεια; Ο Ιούδας δεν ταπεινώθηκε για να ζητήσει συγνώμην από τον πολυεύσπλαχνο αλλά τιμώρησε ο ίδιος τον εαυτό του, αγνοώντας το μέγα έλεος του Θεού. Σαν τους Ναζί που μετανόησαν όχι γιατί έκαναν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά γιατί δεν έκαναν ακόμα μεγαλύτερα εγκλήματα για να κερδίσουν τον πόλεμο.

Η αληθινή προσευχή είναι ταπεινή. Δείτε με πόσο μεγάλη ταπείνωση ο Δαβίδ ζητεί συγνώμην απ΄ το Θεό. Με πόση εμπιστοσύνη αφήνεται στα χέρια του Θεού να τον ξεπλύνει από τις ανμίες του, να του δώσει καθαρή καρδιά, σαν ένα παιδί που παραδίδεται στα χέρια του πατέρα του. Πώς εγκαταλείπει το δικό του υπερήφανο θέλημα. Γίνεται ταπεινός σαν ένα μικρό παιδί.

Μια ρωσική παροιμία λέει, Θέ μου, Θέ μου, δίχως αγάπη δε γίνεται."Μπόζε, Μπόζε, νες λιμπόφ νε μόζε". Δίχως αγάπη δεν μπορούμε, δίχως αγάπη για τον εαυτό μας, για το Θεό, για τους άλλους. Ο Ντοστογιέφσκι λέει πως η Κόλαση είναι να μη μπορούμε να αγαπάμε τους άλλους. Όταν την τελευταία στιγμή στο εκτελεστικό απόσπασμα του δόθηκε χάρη, η πρώτη σκέψη που ήρθε στο νου του ήταν, γιατί δεν αγαπάει όλους με όλη του την αγάπη!

Η πτώση μας στην αμαρτία εμποδίζει αυτή την αγάπη. Όταν πέφτουμε στην αμαρτία δεν μπορούμε πια να αγαπάμε τον εαυτό μας, το Θεού και τους άλλους. Δεν θέλουμε να ζούμε. Μερικοί αυτοκτονούν γιατί δεν υποφέρουν να ζουν χωρίς να μπορούν να αγαπήσουν τον εαυτό τους, το Θεό και τους άλλους. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη μοναξιά από αυτή, λένε αυτού που έζησαν τέτοιες καταστάσεις στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Ακόμα και σκληροτράχηλοι πορωμένοι εγκληματίες έχουν ανάγκη απ΄ το να αγαπούν κάτι

Πηγή:http://moschoblog.blogspot.com/

Αγία Παρασκευή και γέρων Δαμασκηνός: Μία ...απλή συνάντηση

Αγία Παρασκευή και γέρων Δαμασκηνός: Μία ...απλή συνάντηση

«Είμαι η Παρασκευή!»
Ό Παππούς αισθανόταν την αγάπη των Αγίων να τον διαπέρνα σαν ζεστό ρεύμα, όπως είχε ομολογήσει ό ίδιος.

Και οι λόγοι του διαβεβαιώνουν ότι ή τάσις αυτού του ρεύματος ήταν υψηλή: «Έχουμε συγχορευτάς και συνεορτάζοντας και συνεορταζομένους τους Αγίους και όλον τον ουράνιο κόσμο. Οι Άγιοι με την αγάπη τους μας παίρνουν τα μυαλά, εδώ που τα λέμε… Ανά πάσα στιγμήν επικοινωνούν μαζί μας, γιατί ευρίσκονται μέσα στον φώς του Θεού και δεν εμποδίζονται από την ύλη.

Λοιπόν, μας παρακολουθούν εμάς συνεχώς από κοντά και, όταν τους παρακαλούμε, αμέσως μας επισκέπτονται και μας σώζουν από πολλούς πειρασμούς και μας ευφραίνουν τον νου…
»Οι Άγιοι, είδατε, πηδούν και έρχονται προς ημάς και θέλουν να πηδήσωμε και εμείς προς αυτούς, για να είμαστε φίλοι. Να τους άνταποδίδωμε την επίσκεψη, γιατί τον ποθούν αφάνταστα.

Τί και αν μας χωρίζει ό ορατός κόσμος από τον αόρατο;

Εμείς να ενστερνιστούμε την αγάπη του Χριστού και να κάνωμε τον πήδημα!…»
Την άνοιξη του 1988 (17 Μαρτίου), ό Γέροντας μαζί με τις αδελφές Θ, Θ. και Θ ξεκίνησαν με τον αυτοκίνητο, για να επισκευάσουν τον τότε χωματόδρομο, που είχε γίνει άβατος από  τις βροχές.

 Με την ευκαιρία αυτή θα έκοβαν και χορτάρι για τις αγελάδες της Μονής.

Λίγο πριν φθάσουν στον προσκυνητάρι της αγίας Παρασκευής, στον χωράφι του Σταμπόλα, τον όποιο ήταν κατάσπαρτο από αγριολούλουδα, είδαν μία γυναίκα, μαντηλοφορεμένη και ντυμένη με σκούρα ρούχα, να βαδίζει αργά-αργά και σκυφτή. Έφαινόταν σαν να αναζητούσε κάτι.

 Ξαφνικά, σήκωσε τον κεφάλι της και προσήλωσε επίμονα τον έντονο βλέμμα της επάνω στον Γέροντα, σαν να ήθελε να του μιλήσει. Σ’ όλους έκανε μεγάλη εντύπωση το ολοφώτεινο και κατάλευκο πρόσωπο της, καθώς και τα μεγάλα αμυγδαλωτά μάτια της. Απορούσαν, λοιπόν, ποιά να ήταν η άγνωστη αυτή γυναίκα. Την προσπέρασαν, όμως, χωρίς να της ομιλήσουν.
Μετά από μία ώρα περίπου, καθώς επέστρεφαν, ξανασυνάντησαν την παράδοξη αυτή ύπαρξη να βηματίζει με απαράλλακτο τρόπο, στο ίδιο σημείο. Απόρησαν οι αδελφές και ερώτησαν:
-Παππού, τί παράξενο πράγμα! Τί κάνει αύτη η γυναίκα τόση ώρα μόνη της εδώ; Δεν φαίνεται να μαζεύει χόρτα.
-Έτσι εμφανίζονται οι Άγιοι, απήντησε με απλότητα ό Παππούς.
Την ίδια στιγμή γύρισε η γυναίκα και κοίταξε πάλι κατάματα τον Γέροντα, με πολύ μεγαλύτερη έμφαση, όμως, αυτή την φορά.
-Παππού, σταθείτε να ρωτήσαμε ποιά είναι, επέμεναν οι αδελφές.
Άλλ’ εκείνος, χωρίς να σταματήσει να οδηγεί, επανέλαβε τους λόγους:
-Έτσι εμφανίζονται οι Άγιοι- ξαφνικά!
Τότε οι αδελφές άρχισαν να σκέπτονται μήπως ή εμφάνεια ήταν υπερφυσική και λυπήθηκαν πού δεν σταμάτησαν, για να διερευνήσουν την ασυνήθη αυτήν παρουσία.
Μετά από μερικές ήμερες, στο τέλος τής Θείας Λειτουργίας του Μ. Σαββάτου, η αδελφή Θ. βλέπει την παράξενη εκείνη γυναίκα, με την ίδια ενδυμασία, ανάμεσα στο εκκλησίασμα να πηγαίνει να πάρει αντίδωρο από τον Παππού.

Κατάπληκτη σκέφθηκε με χαρά: «Τώρα δεν μου γλυτώνεις. Θα σε ερωτήσω ποιά είσαι». Και έσπευσε να την προλάβει. Μόλις, όμως, την πλησίασε, την έχασε από τα μάτια της. Την αναζήτησε μέσα και έξω από τον Ναό, αλλά είχε γίνει άφαντη!

Ηταν βέβαιο, πλέον, ότι ή παρουσία της ήταν υπερφυής.
Άλλωστε και ό Παππούς ομολόγησε ότι ή θέα και το βλέμμα της, είχαν αφήσει στην ψυχή του μία Θεία αγαλλίαση και την πληροφορία ότι ήταν η αγία Παρασκευή.

Παρ’ όλα αυτά, επί αρκετό καιρό, απέφευγε να αποδεχθή το γεγονός ως εμφάνεια τής Αγίας, φοβούμενος την πλάνη. Γι’ αυτό προσπαθούσε να πείσει τον εαυτό του ότι πρόκειτο για μία συνήθη γυναίκα, ή οποία πιθανώς να μάζευε χόρτα. Αλλωστε ό Παππούς δεν δεχόταν αβασάνιστα όλα τα υπερφυσικά γεγονότα ως Θεια.

Για πολύ καιρό, λοιπόν, απωθούσε την πνευματική γλυκύτητα πού ένιωθε στην ανάμνηση εκείνης της συναντήσεως, περιφρουρώντας έτσι τον εαυτό του. Η ψυχή του όμως δεν αναπαυόταν με αυτή την αρνητική στάση του και τελικά -όπως έλεγε ό ίδιος- έχασε την ειρήνη στην προσευχή.

Τότε κατάλαβε ότι ήταν λάθος του να μη δέχεται την ευλογία του Θεού.
Αργότερα διαβεβαίωνε: «Όσο σκέπτομαι την ματιά της Αγίας Παρασκευής τόσο αισθάνομαι ένα ποταμό Χάριτος μέσα μου. Βλέπω ότι μου ανάβει περισσότερο πυρ Θείας αγάπης. Αν άφηνα τον νου μου να δουλέψει αυτό το θέμα τής εμφανίσεως τής Αγίας, θα είχα πολλά ανοίγματα! Αλλά κρατάω και ένα- και λέω: Και ποιός είμαι εγώ; Γιατί πάντα υπάρχει ό κίνδυνος τής πλάνης».
Αργότερα ένα πνευματικό του παιδί από τα Μέγαρα, του απεκάλυψε: «Είδα σε όνειρο μία μοναχή, ή οποία μου είπε: Να πής στόν Δαμασκηνό: Τρεις φορές παρουσιάσθηκα. Τί άλλο θέλει;
-Και ποιά είσαι εσύ; την ερώτησα.
-Είμαι αυτή, που η μητέρα σου με τιμά και με νηστεύει από μικρό παιδί.

Είμαι η Παρασκευή!».

 

(Από το μπλογκ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ)

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ

Ανάμεσα σ’ όλες τις προσευχές και τους ύμνους της Μεγάλης Σαρακοστής μια σύντομη προσευχή μπορεί να ονομαστεί η προσευχή της Μεγάλης Σαρακοστής. Η Παράδοση την αποδίδει σε έναν από τους μεγάλους δασκάλους της πνευματικής ζωής, τον Άγιο Εφραίμ το Σύρο.

Να το κείμενο της προσευχής:

“Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργίας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δώς. Πνευμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισέ μοι τω σω δούλω. Ναι Κύριε Βασιλεύ, δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα, και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου: ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων.Αμήν”.

Τούτη η προσευχή λέγεται δύο φορές στο τέλος κάθε ακολουθίας της Μ. Τεσσαρακοστής από τη Δευτέρα ως την Παρασκευή (δεν τη λέμε το Σάββατο και την Κυριακή, όπως θα δούμε και πιο κάτω, γιατί οι ακολουθίες αυτές τις δύο μέρες δεν έχουν το τυπικό της Σαρακοστής). Την πρώτη φορά λέγοντας την προσευχή κάνουμε μια μετάνοια σε κάθε αίτηση. Έπειτα κάνουμε δώδεκα μετάνοιες λέγοντας: «ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Ολόκληρη η προσευχή επαναλαμβάνεται με μια τελική μετάνοια στο τέλος της προσευχής.

Γιατί αυτή η σύντομη και απλή προσευχή κατέχει μια τόσο σημαντική θέση στην όλη λατρεία της Μ. Σαρακοστής; Διότι απαριθμεί, μ’ ένα μοναδικό τρόπο, όλα τα αρνητικά και όλα τα θετικά στοιχεία της μετάνοιας και αποτελεί, θα λέγαμε, ένα «κανόνα ελέγχου» του προσωπικού μας αγώνα στην περίοδο της Μ. Σαρακοστής. Αυτός ο αγώνας σκοπεύει πρώτα απ’ όλα στην απελευθέρωσή μας από μερικές βασικές πνευματικές ασθένειες που διαμορφώνουν τη ζωή μας και μας κάνουν πραγματικά ανίσχυρους ακόμα και για να κάνουμε αρχή στροφής στο Θεό.

Η βασική μας ασθένεια είναι η αργία. Είναι η παράξενη εκείνη τεμπελιά και η παθητικότητα ολόκληρης της ύπαρξής μας που πάντα μας σπρώχνει προς τα «κάτω» μάλλον παρά προς τα «πάνω» και που διαρκώς μας πείθει ότι δεν είναι δυνατό ν’ αλλάξουμε και επομένως δε χρειάζεται να επιθυμούμε την αλλαγή. Είναι ένας βαθιά ριζωμένος κυνισμός που σε κάθε πνευματική πρόκληση απαντάει με το «γιατί;» και καταντάει τη ζωή μας μια απέραντη πνευματική φθορά. Αυτή είναι η ρίζα όλης της αμαρτίας γιατί δηλητηριάζει κάθε πνευματική ενεργητικότητα στην πιο βαθιά της πηγή.

Το αποτέλεσμα της «αργίας», ειναι η λιποψυχία. Είναι μια κατάσταση δειλίας που όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας τη θεώρησαν το μεγαλύτερο κίνδυνο της ψυχης. Η λιποψυχία, η αποθάρρυνση, είναι η ανικανότητα του ανθρώπου να βλέπει καθετί καλό ή θετικό! Ειναι η αναγωγή των πάντων στον αρνητισμό και στην απαισιοδοξία.Είναι στ’ αλήθεια μια δαιμονική δύναμη μέσα μας γιατί ο Σατανάς είναι βασικά ένας ψεύτης. Ψιθυρίζει ψευτιές στον άνθρωπο για το Θεό και για τον κόσμο: γεμίζει τη ζωή με σκοτάδι και αρνητισμό. Η λιποψυχία είναι η αυτοκτονία της ψυχής, γιατί όταν ο άνθρωπος κατέχεται απ’ αυτή είναι εντελώς ανίκανος να δει το φως και να το επιθυμήσει.

Πνεύμα φιλαρχίας ! Φαίνεται παράξενο πως η αργία και η λιποψυχία είναι ακριβώς εκείνα που γεμίζουν τη ζωή μας με τον πόθο της φιλαρχίας. Μολύνοντας όλη μας την τοποθέτηση απέναντι στη ζωή, κάνοντάς την άδεια και χωρίς νόημα, μας σπρώχνουν ν’ αναζητήσουμε αντιστάθμισμα σε μια ριζικά λανθασμένη στάση απέναντι στα άλλα πρόσωπα. Αν η ζωή μου δεν είναι προσανατολισμένη προς το Θεό, αν δεν σκοπεύει σε αιώνιες αξίες, αναπόφευκτα θα γίνει εγωιστική και εγωκεντρική, πράγμα που σημαίνει ότι όλοι οι άλλοι γίνονται τα μέσα για τη δική μου αυτοϊκανοποίηση.

Αν ο Θεός δεν είναι ο «Κύριος και Δεσπότης της ζωής μου», τότε το εγώ μου γίνεται ο κύριος και δεσπότης μου, γίνεται το απόλυτο κέντρο του κόσμου μου και αρχίζω να εκτιμώ καθετί με βάση τις δικές μου ανάγκες, τις δικές μου ιδέες, τις δικές μου επιθυμίες και τις δικές μου κρίσεις. Έτσι η επιθυμία της φιλαρχίας γίνεται βασική μου αμαρτία στις σχέσεις με τις άλλες υπάρξεις, γίνεται μια αναζήτηση υποταγής τους σε μένα. Δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να εκφράζεται η φιλαρχία μου σαν έντονη ανάγκη να διατάζω και να κηδεμονεύω τους άλλους.Μπορεί επίσης να εκφράζεται και σαν αδιαφορία, περιφρόνηση, έλλειψη ενδιαφέροντος, φροντίδας και σεβασμού. Και είναι ακριβώς η «αργία», μαζί με τη «λιποψυχία» που απευθύνονται αυτή τη φορά προς τους άλλους: έτσι συμπληρώνεται η πνευματική αυτοκτονία με την πνευματική δολοφονία.

Τέλος είναι η αργολογία. Απ’ όλα γενικά τα δημιουργήματα μόνον ο άνθρωπος προικίστηκε με το χάρισμα του λόγου. Όλοι οι Πατέρες βλέπουν σ’ αυτό το χάρισμα την ακριβή «σφραγίδα» της θείας εικόνας στον άνθρωπο γιατί ο ίδιος ο Θεός αποκαλύφτηκε σαν Λόγος. Αλλά όντας ο λόγος το ύψιστο δώρο, έτσι είναι και ο ισχυρότερος κίνδυνος. Όπως είναι η κυρίαρχη έκφραση του ανθρώπου, το μέσο για την προσωπική του πλήρωση, για τον ίδιο λόγο, είναι και το μέσο για την πτώση του, για την αυτοκαταστροφή του, για την προδοσία και την αμαρτία. Ο λόγος σώζει και ο λόγος σκοτώνει: ο λόγος εμπνέει και ο λόγος δηλητηριάζει. 

Ο λόγος είναι μέσο της Αλήθειας αλλά είναι και μέσο για δαιμονικό ψέμα. Έχοντας μια βασικά θετική δύναμη ο λόγος, έχει ταυτόχρονα και μια τρομακτικά αρνητική. Ο λόγος δηλαδή δημιουργεί θετικά ή αρνητικά. Όταν αποσπάται από τη θεία καταγωγή και το θείο σκοπό του γίνεται αργολογία. Ενισχύει την αργία, τη λιποψυχία και τη φιλαρχία και μετατρέπει τη ζωή σε κόλαση. Γίνεται η κυρίαρχη δύναμη της αμαρτίας.

Αυτά τα τέσσερα σημεία ειναι οι αρνητικοί «στόχοι» της μετάνοιας. Είναι τα εμπόδια που πρέπει να μετακινηθούν.Αλλά μόνον ο Θεός μπορεί να τα μετακινήσει. Ακριβώς γι’ αυτό και το πρώτο μέρος της προσευχής αυτής ειναι μια κραυγή από τα βάθη της καρδιάς του αβοήθητου ανθρώπου. Στη συνέχεια η προσευχή κινείται στους θετικούς σκοπούς της μετάνοιας που πάλι είναι τέσσερις.

Ο πρώτος και υπέροχος καρπός της σωφροσύνης είναι η ταπεινοφροσύνη. Πάνω απ’ όλα είναι η νίκη της αλήθειας μέσα μας, η απομάκρυνση του ψεύδους μέσα στο οποίο συνήθως ζούμε. Μόνη η ταπεινοφροσύνη είναι άξια της αλήθειας• μόνο μ’ αυτή δηλαδή μπορεί κανείς να δει και να δεχτεί τα πράγματα όπως είναι και έτσι να δει το Θεό, το μεγαλείο Του, την καλωσύνη Του και την αγάπη Του στο καθετί. Να γιατί, όπως ξέρουμε, ο Θεός«υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν».

Μετά τη σωφροσύνη και την ταπεινοφροσύνη, κατά φυσικό τρόπο, ακολουθεί η υπομονή. Ο «φυσικός» ή «πεπτωκώς» άνθρωπος είναι ανυπόμονος, γιατί είναι τυφλός για τον εαυτό του, και βιαστικός στο να κρίνει και να καταδικάσει τους άλλους. Με διασπασμένη, ατελή και διαστρεβλωμένη γνώση των πραγμάτων που έχει, μετράει τα πάντα με βάση τις δικές του προτιμήσεις και τις δικές του ιδέες. Αδιαφορεί για τον καθένα γύρω του εκτός από τον εαυτό του, θέλει η ζωή του να είναι πετυχημένη τώρα, αυτή τή στιγμή.

Η υπομονή, βέβαια, είναι μια αληθινά θεϊκή αρετή. Ο Θεός είναι υπομονετικός όχι γιατί είναι «συγκαταβατικός» αλλά γιατί βλέπει το βάθος όλων των πραγμάτων, γιατί η εσωτερική πραγματικότητά τους, την οποία εμείς με την τυφλότητά μας δεν μπορούμε να δούμε, είναι ανοιχτή σ’ Αυτόν. Όσο πιο κοντά ερχόμαστε στο Θεό τόσο περισσότερο υπομονετικοί γινόμαστε και τόσο πιο πολύ αντανακλούμε αυτη την απέραντη εκτίμηση για όλα τα όντα, πράγμα που είναι η κύρια ιδιότητα του Θεού.

Τέλος, το αποκορύφωμα και ο καρπος όλων των αρετών, κάθε καλλιέργειας και κάθε προσπάθειας, είναι η αγάπη. Αυτή η αγάπη που, όπως έχουμε πει, μπορεί να δοθεί μόνο απο το Θεό, είναι το δώρο που αποτελεί σκοπό για κάθε πνευματική προετοιμασία και άσκηση.

Όλα αυτά συγκεφαλαιώνονται στην τελική αίτηση της προσευχής του Αγίου Εφραίμ με την οποία ζητάμε: «δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου…». Εδώ τελικά δεν υπάρχει παρά μόνο ένας κίνδυνος: η υπερηφάνεια. 

Άγιοι Τόποι

Άγιοι Τόποι

Άγιοι τόποι είναι όλες εκείνες οι περιοχές που έγιναν όλα όσα είναι γραμμένα στην Καινή Διαθήκη για τη ζωή του Χριστού. Ο Χριστός έζησε και δίδαξε το έργο του στην περιοχή της Παλαιστίνης. Η Παλαιστίνη είναι χώρα, που βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της Ασίας. Στην αρχή ονομαζόταν Χαναάν. Το όνομα αυτό το πήρε από τον πρώτο κάτοικο της περιοχής αυτής, σύμφωνα με τη Βίβλο, το Χαναάν, που ήταν γιος του Χαμ. Εκτός απ' αυτό το όνομα είναι γνωστή και σαν Ιουδαία, Γη Ισραήλ, Γη της Επαγγελίας κλπ.
Η εποχή, που γνώρισε τη μεγαλύτερή της ακμή, ήταν η εποχή του Δαβίδ και του Σολομώντα. Τότε επεκτεινόταν μέχρι τον Ευφράτη ποταμό ανατολικά. Βόρεια έφτανε μέχρι τη Δαμασκό, δυτικά μέχρι τη Μεσόγειο θάλασσα και, τέλος, νότια μέχρι την Αίγυπτο. Το κλίμα της, επειδή βρίσκεται σε τέτοια γεωγραφική θέση, είναι ήπιο.
Τα προϊόντα που παράγει είναι τα σύκα, το λάδι, τα μήλα, σιτάρι, κριθάρι, κρασί και βαμβάκι. Από τη Βίβλο την ξέρουμε σαν τη γη που έτρεχε το μέλι και το γάλα. 

Η κύρια ιστορία της Παλαιστίνης αρχίζει από τότε που κατοικείται, για πρώτη φορά, από τους Ισραηλίτες. Οι ιστορικοί χωρίζουν την ιστορία αυτή σε τρεις μεγάλες περιόδους. Η πρώτη είναι από το 1527- 586 π.χ. και ονομάζεται περίοδος των Κριτών και Βασιλέων. Η δεύτερη είναι από το 600- 63 π.χ. και ονομάζεται εποχή της αιχμαλωσίας και της εξουσίας των Μακκαβαίων. Η τρίτη, και τελευταία, είναι η εποχή της ρωμαϊκής δουλείας. Σ' αυτή, την τελευταία περίοδο, γεννήθηκε και δίδαξε ο Ιησούς Χριστός. Η βασική κοιτίδα του χριστιανισμού είναι η βόρεια Ιουδαία. Από εκεί κατάγονται η Παρθένος Μαρία, η Μαγδαληνή και ο Ιωσήφ. Η Ιουδαία ήταν τότε μια χώρα φωτόλουστη με απλή και ωραία βλάστηση θα μπορούσαμε να πούμε μια χώρα ποιητική. Επειδή οι κάτοικοι μιας χώρας επηρεάζονται άμεσα από τις συνθήκες της φύσης και του κλίματος που επικρατούν, έτσι οι Ιουδαίοι ήταν άνθρωποι απλοϊκοί, συναισθηματικοί, με χαρακτηριστικό τη φαντασία, την ηρεμία και την τρυφερότητα. Σ' αυτήν ακριβώς την περιοχή γεννήθηκε και μεγάλωσε ο γιος του Θεού. Περιοδεύοντας όλα αυτά τα γραφικά χωριά, πέρασε τον περισσότερο καιρό του διδάσκοντας το λαό και θεραπεύοντας τους αρρώστους. Η πρωτεύουσα της Ιουδαίας ήτανε τότε η Ιερουσαλήμ. Η Ιερουσαλήμ βρίσκεται στο κεντρικό υψίπεδο της Παλαιστίνης, σε υψόμετρο 750- 800 μέτρα. Ήταν η "άγια πόλη" των Εβραίων. Η τοποθεσία που ιδρύθηκε και που αναφέραμε πιο πάνω, ήτανε κατοικημένη από 3000 χρόνια π.Χ. Ιερουσαλήμ σημαίνει: πόλη που ιδρύθηκε από τον Σαλήμ. Σαλήμ ήταν ένας σημιτικός Θεός κι αυτό ακριβώς μας δείχνει ότι η πόλη αυτή ήταν θρησκευτικό κέντρο από παμπάλαιους χρόνους. Εκεί ήταν ο ναός του Σολομώντα και ήταν το προσκύνημα όλων των Εβραίων και όλων των ανθρώπων της γης που πιστεύανε μόνο σε ένα Θεό. 

Η Ιερουσαλήμ είναι δεμένη με τη ζωή και τη δράση του Ιησού Χριστού. Εκεί πήγε, για πρώτη φορά, ο Ιησούς όταν ήτανε δωδεκαετής και εκεί δίδαξε αργότερα. Σ' αυτήν την πόλη έκανε πολλά θαύματα, ήρθε σε αντίθεση με τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, όπου πιάστηκε, δικάστηκε, καταδικάστηκε και, στη συνέχεια, σταυρώθηκε, θάφτηκε και αναστήθηκε. Σ' αυτήν την πόλη που πολλοί την ταυτίζουν με τους Άγιους Τόπους, βρίσκονται παλαιά και πανάγια μνημεία που αποτελούν αιώνια προσκυνήματα για τη χριστιανοσύνη.
Εκεί είναι ο Γολγοθάς και ο Πανάγιος Τάφος. Κοντά στην Ιερουσαλήμ είναι και η Βηθλεέμ, που μέσα σε μια φάτνη γεννήθηκε ο Κύριος. Κοντά επίσης είναι το Όρος των Ελαιών, η Γεσθημανή, η Βηθανία, το Θαβώρ. Το Θαβώρ είναι ένα βουνό της Γαλιλαίας και έχει υψόμετρο 562 μέτρα. Κατά την άποψη των ευαγγελιστών εκεί έγινε η Μεταμόρφωση του Σωτήρα. Πιο πέρα από το Θαβώρ είναι ο Κάρμηλος με 555 μέτρα υψόμετρο και κοντά στην ακτή. Σ' αυτό το βουνό και συγκεκριμένα σε μια από τις σπηλιές του έμεινε ο Προφήτης Ηλίας. Ακόμη και τώρα υπάρχει εκεί ένα μοναστήρι αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία.
Έξω από τον Ιερουσαλήμ και στους πρόποδες του βουνού Θαβώρ βρίσκονται οι κήποι της Γεσθημανή, όπου ο Ιούδας με ένα φίλημα παράδωσε το δάσκαλό του στους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, καθώς και το όρος των Μακαρισμών. Το βουνό αυτό ονομάζεται έτσι γιατί από την κορυφή του ο Ιησούς δίδαξε την "επί του όρους ομιλία"που περιέχει και αποτελεί όλη την ηθική των χριστιανών και, κατ' επέκταση όλου του χριστιανισμού. 

Στην περιοχή της Γαλιλαίας βρίσκεται και η Ναζαρέτ. Αυτό ήταν το χωριό που μεγάλωσε ο Ιησούς. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο περίπου 350 μέτρα. Στη Βίβλο, και πιο ειδικά στην Καινή Διαθήκη, αναφέρονται και άλλα μέρη που έζησε και δίδαξε ο Ιησούς. Μερικά από αυτά είναι η Βηθσαΐδα, η Τιβεριάδα, η Ναϊν, η Γεννησαρέτ, η Κανά κλπ. Κατ' αρχήν η Βηθσαΐδα ήταν πατρίδα των απόστολων Ιάκωβου, Ιωάννη, Πέτρου, Ανδρέα και Φιλίππου, που ήταν οι πιο αγαπημένοι από τους μαθητές του Ιησού. Επίσης στη Βηθσαΐδα, και συγκεκριμένα στα ερείπια του σπιτιού του απόστολου Πέτρου, αργότερα η Αγία Ελένη έχτισε έναν ωραίο και πλούσιο ναό. Στη βορειοδυτική τώρα, όχθη της λίμνης Τιβεριάδας βρισκόταν η Καπερναούμ, που σημαίνει πόλη της παρηγοριάς. Η πόλη αυτή, μαζί με τη Ναζαρέτ και τη Βηθλεέμ, αποτελούσαν το κυριότερο ορμητήριο του Ιησού στο θεϊκό έργο του. Τα θαύματα, όπως η ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, η θεραπεία του γιου του εκατόνταρχου και του γιου του αυλικού και τόσα άλλα έγιναν στην Καπερναούμ, που τελικά, όπως ομολογεί και ο ευαγγελιστής Ματθαίος, ήταν η αγαπημένη πόλη του Ιησού. Κοντά στο βουνό Θαβώρ βρίσκεται η Ναΐν. Εδώ έγινε, σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, η ανάσταση του γιου της χήρας. Προς τα νοτιοδυτικά της Καπερναούμ ήταν και τα Μάγδαλα. Από αυτή τη πόλη καταγόταν και η Μαρία η Μαγδαληνή, που ήταν απ' τις πιο πιστές γυναίκες που ακολουθούσαν τη ζωή του Ιησού. Η αφοσίωσή της την έκανε ν' ακολουθήσει τον Κύριο μέχρι το Γολγοθά, αλλά και αξιώθηκε να δει απ' τους πρώτους την ανάστασή του.
Κοντά σχετικά στα Μάγδαλα βρίσκεται μια κωμόπολη, η Κανά. Την Κανά τη θυμίζει το θαύμα του Ιησού σ' ένα γάμο, όπου μετέβαλε το νερό σε κρασί. Κάπου κοντά είναι και η Χοραζίν, η πέμπτη κωμόπολη της Πεντάπολης αυτής. Στην περιοχή αυτή κινήθηκε ο Ιησούς κατά τις πρώτες του εξορμήσεις. Ο κύριος πληθυσμός της περιοχής αυτής ήταν ψαράδες. Η πίστη που είχαν, αλλά και η τιμιότητα των γενναίων αυτών ανθρώπων συγκινούσε τον Κύριο σε μεγάλο βαθμό, γι' αυτό και εκεί έκανε τα περισσότερά του θαύματα. 

Η Σαμάρεια ήταν και αυτή μια πόλη, που την επισκέφτηκε ο Ιησούς. Γεωγραφικά βρίσκεται ανάμεσα στην Ιουδαία και τη Γαλιλαία. Μια μέρα περνώντας την κοιλάδα της Σιλέμ στάθηκε ιδρωμένος και κουρασμένος στο χείλος του πηγαδιού του Ιακώβ. Εκεί είχε μια εξαίρετη και ζοφερή συζήτηση με μια Σαμαρείτιδα γυναίκα. Το μίσος των Ιουδαίων ενάντια στους διασπαστές της ιεροσολυμικής θρησκείας, τους Σαμαρείτες δεν εμπόδισε τον Ιησού να τους τιμήσει με την επίσκεψή του και με το διάλογό του να τους διδάξει τη σωστή διδασκαλία του.
Τα μέρη εκείνα των Άγιων Τόπων, που χαρίζουν ιερή συγκίνηση και χαρά σ' όλους τους χριστιανούς είναι η Βηθλεέμ, το σπήλαιο όπου στάθηκε το καθοδηγητικό άστρο, το σπήλαιο όπου γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός. Εκεί επίσης είχαν γεννηθεί και είχαν ζήσει ο Δαβίδ ο Βοόζ και εκεί θάφτηκε και η Ραχήλ. Στον τόπο αυτόν ακριβώς υπάρχει και ωραίος ναός βασιλικού ρυθμού που τον έχτισε το 330 μ.Χ. η Αγία Ελένη. Επίσης υπάρχει εκεί το Άγιο Σπήλαιο, κάτω απ' τον καθολικό ναό της γέννησης, όπου οι προσκυνητές κατεβαίνουν από δύο σκάλες με 13 σκαλοπάτια.
Στους Άγιους Τόπους υπάρχει και η Βηθανία, η πόλη που γεννήθηκε ο φίλος του Ιησού, ο Λάζαρος και οι αδελφές του Μαρία και Μάρθα. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο τάφος του Λάζαρου υπάρχει ακόμα και σήμερα. Πηγαίνει κανείς σ' αυτόν κατεβαίνοντας μια σκάλα από 27 σκαλοπάτια. Στη Βηθανία επίσης υπάρχει ακόμα και σήμερα ελληνικό μοναστήρι αφιερωμένο στο Λάζαρο. 

Η πόλη Εμμαούς στο βορειοδυτικό τμήμα της Ιερουσαλήμ, θυμίζει την εμφάνιση του Ιησού στους μαθητές του Λουκά και Κλεώπα, μετά απ' την ανάστασή του και τη συμπόρευση και τη συνομιλία μαζί τους. Κοντά στις ακτές της Μεσόγειας θάλασσας βρίσκεται η Ιόππη, όπου ο απόστολος Πέτρος ανάστησε τη φιλεύσπλαχνη χήρα Ζαβιθά. Στη Λύδδα επίσης ο απόστολος Πέτρος θεράπευσε τον παραλυτικό Αινέα. Στους πρόποδες του βουνού Γαριζίν βρίσκεται η πόλη Αριμαθαία, που είναι γνωστή σα γενέτειρα του βουλευτή και μέλους του Μεγάλου Συνεδρίου, του Ιωσήφ, που δίνοντας αθωωτική ψήφο στο Μεγάλο Συνέδριο για τον Ιησού κατόρθωσε να τον ενταφιάσει στον ιδιωτικό του τάφο.
Από την πρώτη στιγμή της εξάπλωσης του χριστιανισμού, πλήθη από προσκυνητές επισκέπτονταν τους Άγιους Τόπους και ιδίως τον Ιορδάνη ποταμό, όπου, όσοι βρίσκονταν στο στάδιο της κατήχησης, βαφτίζονταν σύμφωνα με το παράδειγμα του ιδρυτή της χριστιανικής θρησκείας Ιησού Χριστού.
Το 637 μ.Χ. οι Άραβες, όμως, κατάλαβαν τους Άγιους τόπους. Άμεση συνέπεια αυτού ήταν να λιγοστέψουν οι χριστιανοί προσκυνητές των Άγιων Τόπων. Το 1082 μ.Χ. όμως, όταν οι Σαρακηνοί κατέλαβαν την Ιερουσαλήμ απαγόρεψαν ολοκληρωτικά την προσέλευση χριστιανών προσκυνητών και πολλές φορές μάλιστα, με βίαιο τρόπο. Οι ενέργειες αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα τον ξεσηκωμό των χριστιανικών μαζών και τη δημιουργία διάφορων σταυροφοριών για την απελευθέρωση των Άγιων Τόπων. Τέτοιες σταυροφορίες έγιναν αρκετές, ο πραγματικός τους όμως σκοπός ήταν οι κατακτητικοί στόχοι αυτών που τις διοργάνωναν και, δυστυχώς, όχι η απελευθέρωση των Άγιων Τόπων που το χρησιμοποιούσαν σαν πρόφαση. Χαρακτηριστική είναι η Α' σταυροφορία, όταν η Ιερουσαλήμ απελευθερώθηκε το 1099 και ονομάστηκε βασίλειο της Ιερουσαλήμ. Οι τότε στρατηγοί της σταυροφορίας ανάθεσαν την αρχηγία στον Γοδεφρείδο ντε Μπουγιόν που δεν πήρε το όνομα του βασιλιά, αλλά του "Υπερασπιστή του Πανάγιου Τάφου". 

Μετά και από τις άλλες σταυροφορίες, που τελικά καμία δεν πέτυχε τον ουσιαστικό της σκοπό, οι Άγιοι Τόποι περιέρχονται στην κυριαρχία των Τούρκων για πολλούς αιώνες. Ακόμα και στις μέρες μας οι τόποι, αυτοί, που βρίσκεται το σημερινό Ισραήλ, αποτελούν το μήλο της έριδας μεταξύ των διάφορων χωρών με ανάλογα συμφέροντα. Στις 90 Δεκέμβρη του 1917 οι Άγγλοι κατέλαβαν την Παλαιστίνη με ειδική εντολή που έληξε στις 15 Μαΐου του 1948 Τότε το 1949 υπογράφτηκε στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) ανακωχή, που έθεσε τέρμα στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1948 και χώρισε την Παλαιστίνη σε δυο διαφορετικά κράτη, το αραβικό και το εβραϊκό.
Με τη συμφωνία αυτή, όμως τα συμφέροντα άλλων χωρών δε σταματούν να υπάρχουν και έτσι από τότε οι Άγιοι Τόποι είναι το επίκεντρο πολλών φονικών συγκρούσεων μεταξύ Αράβων και Ισραηλιτών.
Όλος ο αραβικός κόσμος ενώθηκε για να κτυπήσει το Ισραήλ, αλλά, τελικά, οι Εβραίοι κατόρθωσαν να δημιουργήσουν δικό τους κράτος μετά από 1878 χρόνια. Όλοι οι Εβραίοι, άλλοι στο Ισραήλ, άλλοι διασκορπισμένοι έξω απ' αυτό, σε όλα τα σημεία του κόσμου, βοηθούν με όλες τους τις δυνάμεις ηθικές και υλικές για τη στήριξη του νεοσύστατου και μικρού τους κράτους. Δυστυχώς διάφορα συμφέροντα δεν αφήνουν τα Αραβικά Κράτη απ' τη μια μεριά και το Ισραηλιτικό κράτος απ' την άλλη, να συνυπάρξουν, να συνεργαστούν και να ζήσουν ειρηνικά. Αυτό, εκτός από την ευημερία, θα έχει και καλά αποτελέσματα για τη φύλαξη και διατήρηση των παλαιών χριστιανικών μνημείων που, δυστυχώς, μέχρι σήμερα έχουν υποστεί αρκετές καταστροφές στο πέρασμα των αιώνων. Καταστροφές από Πέρσες, Οθωμανούς και Σταυροφόρους. Η τέταρτη Οικουμενική σύνοδος, που έγινε στη Χαλκηδόνα το 541 μ.Χ. αναγνώρισε τιμητικά το πρωτείο του ορθόδοξου Πατριαρχείου των Ιεροσολύμων. Έργο πραγματικά δίκαιο θα είναι να διατηρηθεί αυτό το πρωτείο, παρά την επιμονή της παπικής Εκκλησίας να το καταργήσει. Η απόφαση που πάρθηκε στον Ο.Η.Ε. για το διαχωρισμό της Παλαιστίνης προβλέπει και για τη διατήρηση του καθεστώτος των Αγίων Τόπων και για την εδαφική ανεξαρτησία των χριστιανικών μνημείων και κειμηλίων. 

Είναι μεγάλο καθήκον όλων των κρατών να σέβονται τα μνημεία αυτά, γιατί έχουν θρησκευτική και αρχαιολογική αξία ανυπολόγιστη. Πρέπει, επίσης, να μείνουν άφθαρτα και ανόθευτα. Τέλος, πρέπει να μην εμποδίζεται, ο χριστιανικός κόσμος, με κανένα τρόπο, να επισκέπτεται τα Άγια αυτά μέρη.
Ένας επισκέπτης των Άγιων τόπων μπορεί μέσα απ' την ονειροπόληση των τόσων αιώνων ιστορίας και κάτω απ' την επίδραση της τόσο όμορφης φύσης να συγκινηθεί, να γαληνέψει να αισθανθεί την ανάγκη για αγάπη του κάθε ανθρώπου. Είναι φυσικό να συγκινηθεί ο επισκέπτης όπως εκεί συγκινήθηκε, έζησε και αισθάνθηκε ο Ιησούς Χριστός, που πρώτος στον κόσμο κήρυξε την ισότητα, την αγάπη, την ταπεινότητα. Τα πράγματα που πιο πολύ απ' όλα θα μας συγκινήσουν είναι το σπήλαιο των Μάγων, η λεκάνη γύρω από την Τιβεριάδα λίμνη, με όλες τις πόλεις της Πεντάπολης, που τόσο είναι συνδεδεμένες με τη ζωή και τη διδασκαλία του Ιησού. Τέλος, το αποκορύφωμα, ο Γολγοθάς που αποτελεί το επισφράγισμα της διδασκαλίας του Ναζωραίου με τη θυσία του στο σταυρό του μαρτυρίου. Εκεί, σ' εκείνα τα μαγευτικά τοπία, μαζί με την εξαίσια φύση άνθισε και η διδασκαλία του Κυρίου. Άνθισε η αγάπη, η ειρήνη και η πραγματική φιλία και στο μυστηριακό περιβάλλον διαχέεται ακόμη ο απόηχος της γλυκύτατης και θεϊκής του προσταγής:  

"ΑΓΑΠΑΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ..".